Ból pojawiający się w stopie może mieć różne przyczyny. Za najczęstszą uznaje się występowanie ostrogi piętowej oraz zapalenie powięzi podeszwy. Te dwa schorzenia są wskazaniem do rehabilitacji oraz korekcji chodu i ustawienia stopy poprzez wkładki ortopedyczne. W zawansowanych stadiach choroby rozważa się przeprowadzenia operacji chirurgicznej.
Ostroga piętowa
Ostroga piętowa to niewielka patologiczna narośl kostna, która powstaje na skutek przewlekłego stanu zapalnego rozcięgna podeszwowego z podrażnieniem włókien nerwowych. Narośl ta zaczyna drażnić rozcięgno podeszwowe. Ostroga piętowa to niewielkie zwapnienie w kształcie haczyka powstałe pod kością piętową lub z tyłu pięty. Jeżeli zwapnienie pojawiło się pod piętą mamy do czynienia z ostrogą piętową dolną. Natomiast, gdy zwapnienie znajduje się z tyłu pięty, to jest to ostroga piętowa górna.
Objawy ostrogi piętowej
Ostroga piętowa objawia się bólem pięty. Na początku choroby, ból pojawia się zazwyczaj po wysiłku, długim chodzeniu, obciążeniu stopy. Charakterystyczne są też dolegliwości bólowe przy próbie uniesienia palców stopy ku górze. W bardziej zaawansowanej fazie ostrogi piętowej, ból utrzymuje się cały czas, powodując dyskomfort. Często, aby zniwelować ból, pacjenci chodzą w nieprawidłowy sposób, unikając zetknięcia pięty z podłożem. Taki sposób chodzenia może przyczyniać się do zaburzeń kinetycznych i powodować powstawanie zmian zwyrodnieniowych w kolanach, biodrach, czy w kręgosłupie.
Przyczyny ostrogi piętowej
Ostroga piętowa w większości przypadków powstaje na skutek nieleczonego stanu zapalnego rozcięgna podeszwowego (ostroga piętowa dolna) lub ścięgna Achillesa (ostroga piętowa górna). Wśród przyczyn powstawania ostrogi piętowej i stanów zapalnych w obrębie stopy wymienia się najczęściej:
- noszenie źle dobranego obuwia z niedopasowanymi do stopy fabrycznymi wkładkami;
- nadwaga, u osób z nadwagą obserwuje się problemy zarówno z rozcięgnem podeszwowym jak i ścięgnem Achillesa a także z nadmiernym obciążeniem stóp;
- dość długie i częste stanie w jednej pozycji (praca zawodowa);
- ograniczony zakres ruchów w stawach skokowym i stopy;
- nieprawidłowe ustawienie kości piętowej w stosunku do kości skokowej;
- płaskostopie, stopa płasko-koślawa;
- mikro-urazy będące wynikiem nadmiernej aktywności sportowej;
- zespół przeciążeniowy rozcięgna podeszwowego, który stwierdza się u około 7-14% osób powyżej 65 roku życia; w starszym wieku u wielu osób zachodzą zmiany w sposobie chodzenia, następuje skrócenie długości kroku oraz dłuższy kontakt pięty i podeszwy z podłożem.
Jak zdiagnozować ostrogę piętową?
Diagnostyka ostrogi piętowej opiera przede wszystkim na zdjęciu RTG i zlokalizowaniu zmiany w piecie. Ból pięty nie zawsze może oznaczać ostrogę piętową, dlatego tak ważna jest diagnostyka obrazowa. Za ból pięty może odpowiadać również zapalenie rozcięgna podeszwowego lub zapalenie ścięgna Achillesa, a także pęknięta lub złamana kość piętowa.
Pogłębiona diagnostyka to badanie USG stopy, może ono wykazać stan zapalny rozcięgna lub ścięgna Achillesa. W niektórych przypadkach zleca się wykonanie rezonansu magnetycznego. Dzięki temu badaniu możemy ustalić rozmiar stanu zapalnego.
Ostroga piętowa i związany z nią ból są bardzo przykrą dolegliwością. Może zniechęcić do poruszania się lub poruszania w nieprawidłowy sposób, przez co spowodować wiele problemów zdrowotnych związanych z aparatem ruchu. Wczesna diagnostyka oraz włączenie odpowiedniego leczenia ostrogi piętowej daje lepsze i szybsze rezultaty.
Leczenie ostrogi piętowej
Leczenie ostrogi piętowej to proces. Celem jest pozbycie się ból, a także przyczyny, która powoduje dolegliwości, pogłębianie choroby lub jej nawrót. Leczenie ostrogi piętowej powinno być prowadzone wielotorowo.
W pierwszej kolejności należy zdiagnozować problem i potencjalną przyczynę. Jeśli przyczyną jest nadwaga powodująca obciążenie stóp i ich nieprawidłowości w ich funkcjonowaniu, pacjent powinien podjąć działania zmierzające do redukcji ciała. Jeśli pacjent uprawia sport, który nadmiernie obciąża stopy zredukować jego ilość do momentu wyleczenia.
Do leczenia ostrogi piętowej wykorzystuje się zabiegi z zakresu fizykoterapii: falę uderzeniową, magnetoterapię, krioterapię, ultradźwięk czy jonoforezę. Wykonywanie odpowiednich ćwiczeń pod okiem fizjoterapeuty. Są to zazwyczaj ćwiczenia kinezyterapeutyczne, polegające na rozciąganiu rozcięgna podeszwowego. Stosuje się również terapię manualną, poprawiającą ukrwienie i odżywienie okolic rozcięgna, przyspieszając tym samy proces gojenia. Jedną z metod wspierających leczenie jest również kinesiotaping, a także wykonanie i noszenie spersonalizowanych wkładek ortopedycznych.
Stosuje się również iniekcje osocza bogatopłytkowego (PRP). W bardzo zaawansowanych stanach można podać domiejscowo w postaci iniekcji substancję przeciwzapalną (sterydową).
Leczenie operacyjne ostrogi piętowej wykonuje się, kiedy leczenie zachowawcze nie przynosi spodziewanych rezultatów. W czasie zabiegu chirurg ortopeda usuwa wyrośl kostną lub dokonuje podcięcia rozcięgna podeszwowego w okolicy guza piętowego. O konieczności wykonania zabiegu chirurgicznego decyduje lekarz ortopeda.
Jeśli w Twojej stopie pojawia się ból podczas chodzenia, dłuższego stania, lub pojawia się samoistnie, nie czekaj, sprawdź jego przyczynę i zacznij działania w celu jego eliminacji.