Negatywne skutki uprawiania sportu
Uprawianie sportu może wiązać się z ryzykiem urazów lub obrażeń, jednak nie każda dyscyplina sportowa jest tak samo kontuzjogenna. Sporty walki, piłka nożna czy hokej (grupa I) niosą największe ryzyko kontuzji ze względu na intensywny kontakt i dynamiczne ruchy. Dyscypliny takie jak kolarstwo, narciarstwo czy gimnastyka (grupa II) mają umiarkowane ryzyko, ponieważ wymagają szybkich i skomplikowanych ruchów. Sporty o niskim ryzyku urazów (grupa III), jak pływanie czy wioślarstwo, są bezpieczniejsze, szczególnie dzięki braku dynamicznego kontaktu z innym sportowcem.
Istnieją typy urazów bezpośrednio połączone ze specyfiką wykonywanej dyscypliny sportowej. W piłce nożnej są to uszkodzenia i zerwania więzadeł lub łąkotek stawu kolanowego, a w przypadku skoczków, tzw. kolano skoczka. W siatkówce najczęściej dochodzi do skręcenia stawu skokowego lub stłuczeń w obrębie nadgarstków. Tenisiści najprawdopodobniej najczęściej będą skarżyć się na zapalenie przyczepów mięśniowych w obrębie nadkłykcia bocznego kości ramiennej, zwane bliżej jako łokieć tenisisty. Bardzo poważnymi urazami charakteryzują się sporty walki; w boksie są to głównie rany tłuczone skóry, złamania licznych kości twarzy, uszkodzenia małżowiny usznej lub złamanie Benneta, dotyczące kości śródręcza.
Warto pamiętać, że nie każdy uraz sportowy wymaga leczenia, pomocy lekarza czy rehabilitacji, ponieważ są one różne. Zdarzają się jednak takie, które mogą poważnie zagrozić naszemu zdrowiu, a nawet życiu.
Urazy w sporcie – przyczyny
Urazy sportowe można podzielić na dwie główne kategorie: urazy mechaniczne, wynikające z bezpośredniego kontaktu z innym zawodnikiem, sprzętem sportowym czy przeszkodami, oraz urazy przeciążeniowe, które stanowią około 1/3 wszystkich kontuzji. Te ostatnie są efektem nadmiernego wysiłku w stosunku do poziomu przygotowania fizycznego organizmu. Przyczyną ich powstawania często jest zbyt intensywny trening, niedostosowany do możliwości danej osoby.
Czynniki wpływające na ryzyko wystąpienia urazów sportowych dzielą się na wewnętrzne i zewnętrzne. Do wewnętrznych należą m.in. defekty i anomalie narządu ruchu, wcześniejsze kontuzje, niewydolność mięśni i stawów, a także wiek, płeć oraz ogólna wydolność organizmu. Czynniki zewnętrzne to natomiast stan boiska lub obiektu sportowego, nieodpowiedni sprzęt, błędna technika treningowa, brak rozgrzewki lub zbyt krótkie przerwy między ćwiczeniami.
Sportowcy rekreacyjni są bardziej narażeni na kontuzje na treningu, co często wynika z braku odpowiedniego przygotowania fizycznego, słabej jakości sprzętu czy niedostatecznych umiejętności.
Konsultacja z fizjoterapeutą
Urazy sportowe – objawy
Objawy urazów sportowych zależą głównie od ich rodzaju, ale do najczęściej występujących zaliczamy: ból, obrzęk, zasinienie, a także ograniczenie ruchomości. W przypadku urazów mięśni, takich jak naciągnięcia lub naderwania, może pojawić się nagły, ostry ból, który uniemożliwia kontynuowanie ćwiczeń.
Z kolei urazy stawów, takie jak skręcenia, zwichnięcia czy uszkodzenia więzadeł, często objawiają się niestabilnością stawu, bólem przy ruchu oraz trudnością w obciążaniu kończyny. Czasami może dojść do poważniejszych urazów, takich jak złamania, którym towarzyszy deformacja i silny ból. Ważne jest, aby nie ignorować objawów, ponieważ szybka diagnoza i odpowiednie leczenie mogą znacząco skrócić czas rehabilitacji i zapobiec powikłaniom.