Ponad 45% populacji w Europie choruje na nadciśnienie. Choroba ta powoduje do 18% zgonów. Po przekroczeniu 55 roku życia choruje co druga osoba. Nie lekceważ objawów zadbaj o swoje zdrowie już teraz!
Nadciśnieniu przez wiele lat mogą nie towarzyszyć żadne objawy. Te, które mogą niepokoić są mało charakterystyczne: bóle głowy – zwykle z tyłu głowy, zawroty głowy, szumy w uszach, zaburzenia widzenia, omdlenia, kołatania serca, bezsenność. Nieleczone nadciśnienie może być przyczyną zawału serca, udaru mózgu, utraty wzroku, choroby nerek, tętniaka aorty oraz otępienia.
Diagnozowanie
Nadciśnienie tętnicze diagnozuje się, jeśli u pacjenta w dłuższych odstępach czasu utrzymuje się ciśnienie powyżej 140/90 mmHg. Wzrost ciśnienia w wieku starszym jest zjawiskiem normalnym i jego nadmierne obniżanie u seniorów nie jest wskazane, gdyż może dochodzić do osłabienia, zawrotów głowy, a nawet omdleń. Dla 60-80 latków optymalne wydaje się utrzymywanie ciśnienia poniżej 150/90 mmHg. Ciśnienie powyżej 180/110 wymaga intensywnego obniżania, ponieważ może spowodować uszkodzenie narządów wewnętrznych: mózgu, serca, aorty, nerek i oczu.
Nadciśnienie można przewidzieć wcześniej
Nasze wybory życiowe, dietetyczne, styl życia mają spory wpływ na nasze ciśnienie i rozwoju choroby.
Coraz więcej mówi się o wpływie diety na nasze zdrowie. Nie da się ukryć, jesteśmy tym, co jemy. A to, co jemy wpływa na stan poszczególnych organów oraz układów. Nie bez znaczenia pozostają nasze kulinarne przyjemności, przyzwyczajenia czy, wydawałoby się, drobne menu „grzeszki”. Przyprawy, zioła, konserwanty – wszystkie one mają wpływ. Na przykład, sól to dodatek do żywności, na który powinniśmy zwracać uwagę. Ilość soli w pożywieniu, nie powinna przekraczać 6 gramów na dobę. Szczególnie konserwy, słone przekąski czy fast foody zawierają jej zbyt wiele! Pamiętajmy o tym, sięgając po słone orzeszki, czy precelki.
Czynniki, które mają wpływ na rozwój nadciśnienia tętniczego to: otyłość, nadmierne spożycie alkoholu (powyżej 20g czystego alkoholu na dobę), palenie tytoniu, zbyt mała ilość snu.
Profilaktyka nadciśnienia to: regularne ćwiczenia takie jak szybki spacer, jazda na rowerze czy pływanie, dieta zawierającą kilka porcji warzyw i owoców dziennie (np. dieta śródziemnomorska).
Problem nadciśnienia w Polsce
W naszym kraju, świadomość nadciśnienia jest niska.
- Około 30% osób nie wie o swojej chorobie nadciśnieniowej, prawie 40% dorosłych nie zna wartości swojego ciśnienia tętniczego.
- Mało, kto zdaje sobie sprawę, że nieleczone nadciśnienie może być przyczyną zawału serca, udaru mózgu, utraty wzroku, uszkodzenia nerek, tętniaka aorty oraz otępienia.
Prawidłowy pomiar ciśnienia tętniczego
Aparat stosowany do pomiaru musi posiadać certyfikat dokładności i być używany zgodnie z instrukcją obsługi. Należy dobrać rozmiar mankietu do obwodu ramienia. Niewłaściwy mankiet spowoduje zafałszowanie wyników badania.
Co najmniej 30 minut przed wykonaniem pomiaru pacjent powinien powstrzymać się od spożywania kawy, palenia papierosów i przyjmowania innych substancji stymulujących.
Pomiar należy wykonać przynajmniej po 5-minutowym odpoczynku w pozycji siedzącej z podpartymi plecami, w cichym pomieszczeniu, z zachowanym komfortem cieplnym.
Kończyna, na której wykonywany jest pomiar, powinna być zgięta w łokciu, rozluźniona i wsparta na poziomie serca pacjenta. Ramię powinno być wolne od uciskającej odzieży
Za standard należy przyjąć przynajmniej 3-krotny pomiar wartości ciśnienia przeprowadzony w odstępach 1–2 minut. W przypadku różnic pomiędzy poszczególnymi pomiarami (> 10 mm Hg) należy przeprowadzić dodatkowe pomiary. Z wyników należy wyliczyć średnią.
Nadciśnienie tętnicze można rozpoznać, jeśli średnie wartości ciśnienia tętniczego (wyliczone co najmniej z dwóch pomiarów dokonanych w odstępach kilkudniowych) są równe lub wyższe niż 140 mm Hg – ciśnienie skurczowe i/lub 90 mm Hg – ciśnienie rozkurczowe.
Po ustaleniu nieprawidłowości konieczna jest wizyta u lekarza, który wdroży odpowiednie postępowanie terapeutyczne.
LECZENIE
Leczenie nadciśnienia powinno być wielotorowe. Przede wszystkim u wszystkich chorych z podejrzeniem nadciśnienia tętniczego powinna zostać zalecona zmiana stylu życia: normalizacja masy ciała, zachowanie odpowiedniej diety ze zmniejszeniem spożycia tłuszczów (zwłaszcza nasyconych) i zwiększeniem spożycia warzyw i owoców, ograniczenie spożycia alkoholu i soli, zaprzestanie palenia tytoniu i zwiększenie codziennej aktywności fizycznej. Lekarz w zależności od zaawansowania choroby może postępowanie niefarmakologiczne, a decyzja o rozpoczęciu farmakoterapii powinna zostać podjęta po dokonaniu pełnej oceny ryzyka pacjenta.
Jakie leki stosowane są w leczeniu nadciśnienia?
5 głównych grup leków hipotensyjnych
- Diuretyki tiazydowe (preferowane tiazydopodobne)
- β-adrenolityki (preferowane wazodylatacyjne i wybitnie kardioselektywne)
- Antagoniści wapnia [preferowane pochodne dihydropirydynowe (dhp)]
- Inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE-I)
- Leki blokujące receptor AT1 (sartany)
Dbajmy o siebie!
Nadciśnienie to jedna z chorób, w której nasz styl życia odgrywa kluczowe znaczenie. Pamiętajmy, że w przypadku zdiagnozowania nadciśnienia przewidywana długość życia maleje o 5 lat. Warto, więc podjąć działania na rzecz ustabilizowania ciśnienia!