Hiperlordoza – czym jest?
Kręgi tworzące kręgosłup łączą się w postaci łuków skierowanych w przód lub tył. Dolny odcinek kręgosłupa, zwany lędźwiowym, tworzy charakterystyczny łuk kierujący całe plecy do przodu. Wygięcie kręgosłupa w ten sposób zwane jest lordozą lędźwiową. Jej zadaniem (podobnie jak innych krzywizn kręgosłupowych) jest utrzymanie ciała w odpowiedniej postawie i optymalny rozkład ciężaru organizmu w czasie np. chodu. Jednak w sytuacji, gdy wklęsłość jest zbyt duża, a kręgosłup nadmiernie wygina się w literę C, mamy wówczas do czynienia ze zjawiskiem hiperlordozy lędźwiowej. Wada ta jest również określana jako plecy wklęsłe. Szacuje się, że tego rodzaju wada postawy dotyka przeważnie osób spędzających sporą ilość czasu w pozycji siedzącej. Wynika z tego, że na ryzyko nadmiernego wygięcia kręgosłupa w odcinku lędźwiowym narażone są także młodsze pokolenia – hiperlordoza u dzieci w wieku szkolnym jest dość częstym zjawiskiem.
Przyczyny i objawy hiperlordozy
Poza wspomnianymi wyżej przyczynami nadmiernie wystających kręgów kręgosłupa w obrębie lędźwiowego odcinka pleców może być spowodowane innymi czynnikami. Rozwój przesadnej lordozy lędźwiowej może być także skutkiem wad wrodzonych (takich jak np. nieprawidłowa budowa kręgów czy ukształtowanie aparatu kostnego), jednak znacznie częściej jest ona wadą nabytą. Wśród przyczyn hiperlordozy lędźwiowej wymienia się:
- nieprawidłową postawę ciała, która obciąża mięśnie w dolnej części pleców;
- schorzenia kręgosłupa, np. kifozę piersiową pogłębioną – przesadne wygięcie kręgosłupa do tyłu w odcinku piersiowym;
- ustawienie miednicy, tzw. przodopochylenie – nadmiernie wystająca miednica może pogłębiać hiperlordozę.
Innymi przyczynami hiperlordozy mogą być także otyłość, zmiany pourazowe, rwa kulszowa, osteoporoza, zanik mięśni oraz choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa.
Hiperlordoza przeważnie objawia się bólem dolnej części pleców, który może nasilać się podczas wykonywania ćwiczeń fizycznych. Bolesne dolegliwości są efektem przeciążenia mięśni w tym obszarze. Poza bólem do objawów hiperlordozy zalicza się również: wklęsłe plecy, wygięte w literę C, wyraźnie wystający brzuch (nawet przy szczupłej sylwetce) oraz uwypuklone pośladki. To właśnie charakterystyczna sylwetka jest częstym znakiem rozpoznawczym podczas diagnozy tej wady postawy.
Diagnoza i leczenie hiperlordozy
Samo diagnozowanie hiperlordozy można przeprowadzić w domowych warunkach, zanim udamy się do specjalisty. W tym celu należy położyć się na plecach na twardej podłodze i włożyć dłoń pod dolną część kręgosłupa tak, aby ręka znalazła się tuż nad pośladkami. Jeśli zajmowana przez dłoń przestrzeń jest trochę od niej większa, to nie ma powodów do niepokoju. Gdy jednak tego miejsca jest zbyt dużo (co jest efektem wystającego kręgosłupa w tym obszarze), wówczas może wskazywać to na hiperlordozę lędźwiową. Wówczas warto udać się do ortopedy, który poza testami fizycznymi wykona badanie RTG kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym lub na całej długości. Lekarz może zalecić również rezonans magnetyczny lub badania laboratoryjne.
Proces leczenia hiperlordozy zależy od stopnia nasilenia wady postawy oraz dolegliwości odczuwanych przez pacjenta. Przeważnie fizjoterapeuta zaleca ćwiczenia korekcyjne w celu zmniejszenia wady. W przypadku silnego bólu lekarz przepisuje także środki przeciwbólowe lub przeciwzapalne. Istotne znaczenie ma także kształtowanie nawyków dotyczących utrzymywania prawidłowej postawy ciała, rozluźnianie napiętych mięśni (np. poprzez masaże) przy jednoczesnym wzmacnianiu osłabionych oraz wprowadzenie w życie aktywności fizycznej, takiej jak np. joga czy pływanie. W przypadkach zaawansowanej hiperlordozy konieczne bywa noszenie gorsetu ortopedycznego lub zabieg chirurgiczny.
Hiperlordoza lędźwiowa – ćwiczenia, których trzeba unikać
Choć ćwiczenia rehabilitacyjne mogą okazać się wybawieniem od dolegliwości bólowych w przypadku hiperlordozy, to jednak nie wszystkie ćwiczenia są bezpieczne przy tej wadzie postawy. Osoby dotknięte hiperlordozą w obrębie dolnych pleców powinny raczej wystrzegać się takich ćwiczeń jak m.in. skłony w tył, robienie mostków czy stanie na rękach oraz uprawiania akrobatyki i gimnastyki artystycznej. Czy hiperlordozę da się wyleczyć? Przy zachowaniu systematyczności w wykonywaniu ćwiczeń, pilnowaniu odpowiedniej postawy ciała i wagi oraz aktywności fizycznej całkowite wyleczenie hiperlordozy jest jak najbardziej możliwe. Nieleczona hiperlordoza może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych (m.in. nietrzymanie moczu i stolca czy zmiany zwyrodnieniowe i stany zapalne kręgosłupa), dlatego nie warto lekceważyć wczesnych objawów i udać się po specjalistyczną pomoc.
Bibliografia:
https://wylecz.to/kosci-i-stawy/zniesienie-i-splycenie-lordozy-ledzwiowej-co-to-znaczy-objawy-cwiczenia-leczenie/
https://www.jakdozycsetki.pl/hiperlordoza-ledzwiowa-5-skutecznych-cwiczen/
https://bodymove.pl/hiperlordoza-przyczyny-objawy-leczenie/
