Sprawdź, w jaki sposób wysiłek fizyczny wpływa na pracę serca, a także czy możliwe jest uprawianie sportu przy arytmii, nadciśnieniu oraz wszczepionych implantach (tzw. stentach).
Reakcja organizmu na wysiłek fizyczny
Podczas uprawiania sportu Twoje serce i układ krążenia zaczynają pracować szybciej i wydajniej. Wzrasta również tętno, czyli ilość uderzeń serca na minutę. Zwykle odbywa się to w początkowej fazie ćwiczeń, a z biegiem czasu tętno stabilizuje się i wraca do normalnego poziomu. Sportowcy i osoby aktywnie trenujące, których serce jest odpowiednio wyćwiczone, potrafią utrzymać niskie tętno podczas wysiłku od samego początku.
Złe samopoczucie po wysiłku fizycznym nie musi zwiastować poważnych dolegliwości. Najczęstszym objawem są zawroty głowy, które wywołuje:
- niewłaściwe oddychanie,
- odwodnienie,
- obniżone ciśnienie tętnicze,
- spadek poziomu glukozy we krwi,
- nadmierny wysiłek fizyczny.
Jeżeli po aktywności fizycznej czujesz się źle – złap oddech, daj sobie chwilę na odpoczynek, napij się wody, uzupełnij elektrolity oraz zmniejsz intensywność wykonywanych ćwiczeń. Gdy objawy powtarzają się regularnie, warto zasięgnąć opinii lekarza.
Bradykardia, arytmia i stenty a wysiłek fizyczny
Bradykardia to stan, w którym serce pracuje (kurczy się) wolniej niż normalnie – poniżej 60 razy w ciągu minuty. Dotyczy przede wszystkim sportowców uprawiających dyscypliny wytrzymałościowe, takie jak biegi dystansowe, kolarstwo czy narciarstwo, gdyż systematyczna aktywność fizyczna może obniżyć spoczynkowy rytm serca. Bradykardia fizjologiczna nie jest niebezpieczna dla zdrowia i nie wyklucza wysiłku fizycznego. Gdy spowolnieniu pracy serca towarzyszy uczucie zmęczenia, utrata koncentracji lub omdlenia, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza.
Arytmia to zaburzenie rytmu serca, w którym skurcze mięśnia sercowego są nieregularne i wychodzą poza bezpieczną skalę 60-100 uderzeń na minutę. Spowodowana jest przez nieprawidłowe wytwarzanie lub przewodzenie bodźców elektrycznych. Arytmia towarzyszy zazwyczaj różnym chorobom kardiologicznym i naczyniowym, takim jak choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze czy wady wrodzone serca.
Czy osoba z arytmią może uprawiać sport? Badania naukowe są zgodne, że regularna aktywność fizyczna o umiarkowanym natężeniu korzystnie wpływa na pracę serca i układ krążenia. Warto postawić na spacer, nordic walking lub rekreacyjną jazdę na rowerze, a unikać sportów wyczynowych o dużej intensywności, gdyż po takim wysiłku fizycznym arytmia może przybrać na sile.
Stenty to protezy naczyniowe o kształcie walca, które wszczepia się do naczynia wieńcowego. Są stosowane głównie w leczeniu choroby wieńcowej dla udrożnienia naczyń krwionośnych oraz dla przeciwdziałania zawałom serca. Stenty poprawiają jakość i długość życia pacjentów, a także umożliwiają bezpieczny wysiłek fizyczny.
Wysiłek fizyczny jako sposób na obniżenie ciśnienia
Nadciśnienie to niebezpieczna choroba, która może prowadzić do poważnych powikłań. Skutecznym sposobem na walkę z nadciśnieniem jest sport i aktywność fizyczna. Podczas uprawiania sportu, ciśnienie tętnicze wzrasta, ale już kilka godzin po wysiłku fizycznym jest znacznie mniejsze niż poprzednio. Dzięki regularnym ćwiczeniom i powtarzaniu tego mechanizmu można skutecznie obniżyć bazowe ciśnienie krwi.
Bibliografia
- Ambroziak M, Wysiłek fizyczny a układ krążenia. Podstawy fizjologiczne i genetyczne. Wpływ na ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, Postępy Nauk Medycznych 10/2008, s. 653-659.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Kraków 2018, [w:] Medycyna Praktyczna.
- Wlimore JH., Costill DL., Cardiovascular control during exercise. Physiology of sport and exercise. Human Kinetics, 1994; 162-188.
